تثبیت عرض پارچه

تثبیت عرض پارچه

 

مفهوم تثبیت عرض پارچه:

اگر بخواهیم عملیات تثبیت عرض پارچه را به صورت کامل درک کنیم، بهتر است به این ضرب المثل قدیمی توجه کنیم که می گوید: “چون صد آید نود هم پیش ماست!”

عملیات تثبیت عرض پارچه دقیقا بر همین مفهوم استوار است. یعنی یک حرارت بسیار زیاد در حدود ۲۰۰ درجه سانتیگراد به پارچه داده می شود و پارچه مادامی که در کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد، دیگر هرگز چنین حرارتی به خود نمی بیند. در ادامه توضیحات مفصلی در خصوص نحوه تثبیت عرض پارچه ارائه شده است.

مرحله تثبیت عرض پارچه یکی از مهمترین مراحل تولید یک پارچه با کیفیت و مرغوب است. معمولاً همه پارچه ها قبل از اینکه به مرحله انجام عملیات کوتینگ یا چاپ بر روی پارچه برسند، باید حتماً مرحله تثبیت عرض پارچه را بگذرانند؛ چرا که ممکن است به عنوان مثال حرارتی که پارچه در مرحله کوتینگ می بیند، باعث کوچک شدن یا به اصطلاح آب رفتن آن شود. برای جلوگیری از مشکلاتی از این قبیل تقریباً تمامی پارچه هایی که در تولید آنها از نخ پلی استر استفاده شده، بعد از اینکه بافته شدند وارد مرحله تثبیت عرض پارچه می شوند.

چرا پارچه را تثبیت عرض می کنیم؟

مهمترین دلیلی که پارچه تثبیت عرض می شود این است که زمانی که پارچه به دست مصرف کننده رسید، در صورت دیدن گرما و سرما یا هنگام شستشو حالت خود را از دست ندهد یا به عبارتی کوچک نشود. مثلاً ممکن است پارچه به یک کیف زنانه تبدیل شود. اگر مصرف کننده تصمیم بگیرد که این کیف را در دمای بالا شستشو دهد، در صورتی که تثبیت عرض بر روی پارچه آن کیف انجام نشده باشد، ممکن است باعث کوچک شدن و آب رفتن پارچه و در نتیجه تغییر شکل و از بین رفتن کیف شود.

یا مثلاً اگر کیف در یک روز گرم تابستان در زیر نور خورشید قرار بگیرد، ممکن است تا ۷۰ درجه سانتی گراد به آن حرارت اعمال شود. اگر پارچه ای که کیف با آن دوخته شده است، قبلاً چنین حرارتی ندیده باشد، قطعاً باعث تغییر شکل و از بین رفتن کیف می شود. بنابراین کاملاً واضح است که مرحله تثبیت عرض پارچه یکی از مهمترین مراحل در تولید پارچه است که باید حتماً به صورت صحیح انجام شود.

پایه نخ پلی استر از مواد پلاستیکی است و همانطور که می دانیم پلاستیک بر اثر دیدن حرارت جمع می شود و پارچه ای هم که در بافت آن از نخ پلی استر استفاده شده باشد نیز اگر عملیات تثبیت عرض پارچه بر روی آن انجام نشود، با دیدن حرارت ممکن است آب رفته یا کوچک شود.

تثبیت عرض پارچه به وسیله دستگاه استنتر (Stenter) انجام می شود؛ به این صورت که دو طرف پارچه از عرض در دستگاه فیکس شده و پارچه وارد حرارت می شود. در حدود ۳۰ ثانیه طول می‌کشد تا پارچه از این حرارت خارج شود و در طول این مدت حرارتی معادل با ۱۸۰ تا ۲۰۰ درجه سانتیگراد به پارچه داده می شود.

آب رفتن یا کوچک شدن پارچه که با دیدن چنین حرارتی صورت می گیرد، باعث فیکس شدن عرض پارچه می شود؛ زیرا در مصارف مختلف و و محصولات متنوعی که با پارچه تولید می شود، پارچه هرگز چنین حرارتی را به خود نمی بیند.

همانطور که قبلا اشاره کردیم تثبیت عرض پارچه قبل از انجام عملیات کوتینگ پارچه صورت می گیرد. اما گاهی ممکن است به پارچه کوتینگ نشده نیاز داشته باشیم و در واقع پارچه بعد از اینکه بافته شد، فقط تثبیت عرض شده و روانه بازار می شود.

مثلاً برای تولید یک کیف ممکن است در بعضی از قسمت ها مانند درزهای کیف که نیاز است پارچه به صورت چند لایه به زیر چرخ برود، نمی توان از پارچه کوتینگ شده به دلیل ضخامت بیشتری که دارد استفاده کرد. در این گونه موارد تولیدکنندگان از پارچه کوتینگ نشده استفاده می کنند؛ مثلاً اگر تولید کننده ای بخواهد یک کیف با پارچه ملانژ تولید کند برای بدنه کیف و اکثر قسمت ها از پارچه کوتینگ شده استفاده کرده و در برخی قسمت ها نیز به پارچه ای که فقط تثبیت عرض شده باشد، نیاز خواهد داشت.